افرادی که شیطان آنها را گمراه نمی‌کند/ چرا باید نماز بخوانیم؟

گروه فعالیت‌های قرآنی: حجت‌الاسلام «محسن قرائتی» استاد تفسیر قرآن کریم بیش از 30 سال است به تدریس معارف قرآن و اهل‌بیت(ع) می‌پردازد و سال‌ها است که پنج‌شنبه‌ها در برنامه درس‌هایی از قرآن میهمان خانه‌های ایرانیان است.

با توجه به تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر توجه به انس عمومی با قرآن و توجه به مفاهیم الهی،  گزیده‌ای از تفسیر قرآن حجت‌الاسلام قرائتی در سال‌های گذشته را در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد.

در ادامه بخشی از تفسیر قرآن حجت‌الاسلام قرائتی در برنامه درس‌هایی از قرآن با موضوع «شیطان و آدم» که در 23 آبان سال 1370 ایراد شده است، تقدیم می‌شود.

خداوند وقتی انسان را آفرید به فرشته‌ها گفت که من این انسان را آفریدم و شما به آن سجده کنید. همه سجده کردند به جز شیطان. خداوند فرمود: «ما مَنَعَکَ أَلاَّ تَسْجُدَ إِذْ أَمَرْتُکَ قالَ أَنَا خَیْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنی‏ مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طینٍ» اعراف/12. چرا تو سجده نکردی؟ من امر کردم چرا اطاعت نکردی.

شیطان اصول دینش خوب بود. چون به خدا گفت: خلقت. یعنی خدایا تو خالق من هستی. شیطان خدا را قبول داشت. معاد را هم قبول داشت. گفت: «قالَ أَنْظِرْنی‏ إِلى‏ یَوْمِ یُبْعَثُونَ» اعراف/14. خدایا تا روز قیامت به من عمر بده. نبوت را هم قبول داشت چون گفت: به خدا قسم همه را گمراه می‌کنم. به جز صالحان «إِلاَّ عِبادَکَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصینَ» حجر/40. پس شیطان اصول دینش خوب بود.

شیطان از خدا اطاعت نکرد. سجده بر آدم اطاعت از خدا بود فلذا قرآن می‌گوید: «فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ» کهف/50. از فرمان خدا خارج شد. پس خداشناسی کافی نیست، خداپرستی هم لازم است.

سؤال اینجاست چرا باید نماز بخوانیم؟ نماز نشان دهنده این است که غفلت در هر حال ممنوع. سرما یا گرما، سفر یا حذر، پولدار یا فقیر. نماز یک دوره اصول عقاید است وقتی می‌گویی «إِیَّاکَ نَعْبُدُ» فاتحه/5، توحید است. وقتی می‌گویی «مالِکِ یَوْمِ الدِّینِ» فاتحه/4 معاد است، وقتی می‌گویی «أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ» فاتحه/7 نبوت است.

نماز نشان دهنده تواضع و خشوع است. قرآن می‌گوید: آدم‌هایی که خشوع دارند نماز می‌خوانند «وَ إِنَّها لَکَبیرَةٌ إِلاَّ عَلَى الْخاشِعینَ» بقره/45 من عبد هستم. من متجاوز نمی‌بینیم. نماز نشان دهنده این است که خدایا مسلمانی من عملی است، زبانی نیست.

در مقابل همه هجوم‌ها و برنامه «وَ أَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ» عنکبوت/45، فتیله نماز را بالا بکش هر چه بار نماز بیشتر باشد «تَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِش» فسادش کمتر است.

نماز قرآن را از مهجوریت بیرون می‌آورد. چون در نماز واجب است قرآن بخواند پس قرآن از مهجوریت بیرون می‌آید.